تاپسیس فازی چیست؟
روش تاپسیس فازی از روشهای معروف و پرکاربرد تصمیم گیری چند معیاره است که جهت رتبه بندی گزینه ها در محیط فازی بکار گرفته می شود این روش توسط هوانگ و یون در سال 1981 ارائه شده است. گامهای این روش مشابه روش تاپسیس است. قبل از انجام روش تاپسیس فازی باید وزن معیارها را از روشهایی همچون AHP فازی بهبود یافته یاAHP فازی چانگ و یا ANP فازی و یا روشهای جدید همچون SWARA فازی یا BWM فازی محاسبه کرد.
تکنیک تاپسیس فازی Fuzzy TOPSIS شده توسط Chen در سال 1992 معرفی شد. همان طور که از آموزش روش فازی می دانیم ، تفکرات انسان همراه با عدم قطعيت است و اين عدم قطعيت در تصميم گيري تاثير گذار است. به همين دليل از روش هاي تصميم گيری فازی استفاده مي گردد که يکي از اين روش ها، تاپسیس فازی برای رتبه بندی گزینه ها است. در اين حالت، عناصر ماتريس تصميم گيری، يا وزن های شاخص ها نسبت به، و يا هر دوی آن ها به صورت فازی و با اعداد فازی بيان می گردند.
جایگاه تاپسیس فازی در نقشه مدل های MADM
در شکل زیر می توان جایگاه تاپسیس فازی در تصمیم گیری چند معیاره را ببینید. توجه شود که مدل تفاوتی بین مدل های قطعی و فازی در این دسته بندی نیست.
کاربرد تاپسیس فازی
تاپسیس فازی در زمینه های گوناگون کاربرد دارد ون تقریبا در تمامی زمینه ها نیاز به رتبه بندی وجود دارد. به طور مثال رشته های دانشگاهی که تاپسیس فازی در آن ها استفاده شده است به شرح زیر می باشد: مدیریت صنعتی، پایان نامه مدیریت صنعتی گرایش تحقیق در عملیات، پایان نامه مدیریت صنعتی گرایش تولید و عملیات، پایان نامه مدیریت صنعتی گرایش مالی، پایان نامه مدیریت بازرگانی و مالی، پایان نامه مدیریت بازرگانی گرایش بیمه، مدیریت بازرگانی گرایش بازرگانی داخلی، مدیریت بازرگانی گرایش تحول، مدیریت بازرگانی گرایش بازاریابی بین الملل، مدیریت بازرگانی گرایش بازاریابی، مدیریت بازرگانی گرایش مالی، مدیریت مالی ، مدیریت جهانگردی،مدیریت جهانگردی گرایش برنامه ریزی توسعه جهانگردی، مدیریت جهانگردی گرایش بازاریابی جهانگردی، مدیریت دولتی، مدیریت دولتی گرایش مدیریت منابع انسانی، مدیریت دولتی گرایش مدیریت مالی دولتی، مدیریت دولتی گرایش مدیریت تحول، مدیریت دولتی گرایش مدیریت سیستمهای اطلاعات، مدیریت دولتی گرایش تشکیلات و روشها، مدیریت اجرایی و شهری، مدیریت شهری، مدیریت اجرایی گرایش مدیریت بازاریابی و صادرات، مدیریت اجرایی گرایش استراتژیک، مدیریت اجرایی گرایش مدیریت تولید و عملیات پیشرفته، مدیریت تکنولوژی و فناوری اطلاعات، مدیریت کارآفرینی، MBA، مدیریت تکنولوژی گرایش نوآوری، مدیریت تکنولوژی گرایش استراتژیهای توسعه صنعتی، فصل چهار پایان نامه مدیریت تکنولوژی گرایش انتقال تکنولوژی، مدیریت تکنولوژی گرایش سیاستهای تحقیق و توسعه، مدیریت فناوری اطلاعات گرایش سیستمهای اطلاعات پیشرفته، مدیریت فناوری اطلاعات گرایش نظام کیفیت فراگیر، مدیریت فناوری اطلاعات گرایش مدیریت منابع اطلاعاتی و … .
مراحل روش تاپسیس فازی
مرحله 1: تشکیل ماتریس تصمیم
مرحله 2: تعیین ماتریس وزن معیارها
مرحله 3: بی مقیاس کردن (نرمال کردن) ماتریس تصمیم فازی
مرحله 4: تعیین ماتریس تصمیم فازی وزن دار
مرحله 5: یافتن راه حل ایده آل مثبت فازی و منفی فازی(ضد ایده آل)
مرحله6: محاسبه فاصله از ایده آل مثبت فازی و ایده آل منفی فازی
مرحله 7: محاسبه شاخص شباهت
مرحله 8: رتبه بندی گزینه ها
مزایای روش تاپسیس فازی
- معیارهای کمی و کیفی در ارزیابی به صورت همزمان دخالت دارند.
- تعداد قابل توجهی معیار در نظر گرفته می شود.
- این روش به سادگی و با سرعت مناسب اعمال می گردد.
- عملکرد سیستم به صورت مطلوب و قابل قبول است.
- مطلوبیت شاخص های مورد نظر در حل مسأله، به طور یکنواحت افزایشی یا کاهشی می باشد (یعنی هر چه مقدار شاخص بیشتر می شود و بالعکس).
- اطلاعات ورودی را می توان تغییر داد و نحوه پاسخگویی سیستم را بر اساس این تغییرات بررسی کرد.
- روابط مورد استفاده برای نرمالیزه کردن اطلاعات، محاسبه فواصل، و روش تعیین اوزان شاخص ها به صورت اختیاری بوده و قابل تطبیق با نوع اطلاعات موجود در مسأله است.
- اولویت بندی در این روش با منطق شباهت به جواب ایده آل انجام می شود. بر این اساس که گزینه انتخابی کوتاه ترین فاصله را از جواب ایده آل و دورترین فاصله را از بدترین جواب داشته باشد.
- اگر بعضی از معیارها از انواع هزینه ای باشند و هدف کاهش آنها و برخی دیگر ازنوع سود بوده و هدف افزایش آنها باشد، روش TOPSIS به آسانی جواب ایده آل را که ترکیبی از بهترین مقادیر قابل دست یابی همه معیارها می باشد می یابد.
- روش TOPSIS فاصله بهترین جواب و بدترین جواب را با در نظر گرفتن نزدیکی مبنی بر جواب بهینه، به طور همزمان در نظر می گیرد.
.
مقاله تاپسیس فازی
در زیر بخشی از مقالات تاپسیس فازی را مشاهده می کنید:
بررسی کارکرد تکنیک تاپسیس فازی در بهبود سنجش کارایی شعب بانک ها با استفاده از تکنیک DEA
به کارگیری تکنیکهای تاپسیس فازی وDEA فازی به منظور اولویت‌بندی و انتخاب قابلیتهای چابکی سازمان
کاربرد روش TOPSIS در حالت فازی برای رتبه بندی مراکز تحقیقاتی به منظور تخصیص منابع
کاربرد روشهای تحلیل شبکه‌ای و تاپسیس فازی در تحلیل کیفیت خدمات الکترونیک بخش مراقبت‌های بهداشتی
اولویت بندی سرمایه گذاری در بخش خدمات به روش تصمیم گیری تاپسیس فازی، مطالعه موردی:سازمان آ.ت.
استفاده از روش تاپسیس فازی به منظور اولویت بندی موانع اجرای استراتژی در میان پیمانکاری بخش انرژی
انتخاب استاد نمونه بر اساس مدل تاپسیس سلسله مراتبی در محیط فازی
کاربرد روش TOPSIS در حالت فازی برای رتبه بندی مراکز تحقیقاتی به منظور تخصیص منابع
برای دانلود تاپسیس فازی pdf کافی است رو هر لینک کلیک کنید.
پرسشنامه تاپسیس فازی
برای طراحی پرسشنامه تاپسیس فازی می بایست با توجه به هر معیار به هر گزینه از طرف خبرگان نمره ای داده شود. برای درک بیشتر این موضوع به مثال کوچک زیر توجه کنید.
فرض کنید”معیار الف”، ” معیار ب” ، ” معیار ج” و ” معیار د ” و “گزینه 1” ، “گزینه 2” و “گزینه 3” داریم. طراحی سوالات پرسشنامه با طیف 5 تایی (به طور فرضی) بدین صورت می باشد:
لطفا به هر گزینه با توجه به هر معیار براساس طیف زیر امتیاز دهید:
